Apache Newslab – Opinie – 17 januari 2012
Wie victorie heeft gekraaid nadat Fernand Keuleneer, de advocaat van de Belgische bisschoppen in opdracht van de geestelijke overheid van dit land er alles aan deed om de in beslag genomen dossiers van Operatie Kelk nietig te laten verklaren, moet vandaag een toontje lager zingen. Operatie Kelk is ‘alive and kicking’, en daar hebben de Belgische bisschoppen zelf voor gezorgd.
Het nieuws sloeg gisteren in als een bom: onderzoeksrechter De Troy coördineert huiszoekingen in het bisdom Antwerpen, Mechelen en Hasselt. Hoofddoel dit keer: het verzamelen van informatie in dossiers van daders.
Zwaartekracht
In Nederland zorgde de Commissie Deetman ervoor dat een leger archivarissen de krochten van de bisdommen binnentrok om informatie te verzamelen uit de dossiers die door de Nederlandse bisschoppen werden bijgehouden over seksueel misbruik. Ondertussen lekte uit dat ook daar niet alles van een leien dakje is gelopen (en wordt zelfs in kaart gebracht welke bisdommen welke informatie hebben vernietigd of achtergehouden), maar de kritiek op de Commissie wordt onderdrukt door de zwaartekracht van haar rapport, dat in ons buurland zorgt voor een ongeziene golf aan naweeën.
Dat in België nooit een commissie heeft bestaan die met dezelfde systematiek te werk is gegaan – noch de commissie Adriaenssens omdat het niet in haar opdracht lag, noch de parlementaire commissie omdat die geen onderzoeksbevoegdheid had – werd eerder al uitvoerig beschreven. Het ligt mee aan de basis van het feit dat het gerecht dan maar zelf op zoek is gegaan naar feiten. Wie er de hele geschiedenis van Operatie Kelk op naleest, stelt vast dat de juridische strijd er een is tussen het gerecht en één advocaat. De advocaat van eigenlijk één bisschop die zich blijkbaar niet bij de feiten neerlegt.
Advocaten en hun bisschoppen
Het lijkt wel de ‘oude bisschoppen’ en hun pitbull advocaat, tegen de ‘nieuwe bisschoppen’ en hun poedeladvocaat: Fernand Keuleer versus Paul Quirynen. Wie iets van lichaamstaal en advocatentaal begrijpt, heeft al lang gezien dat beide advocaten een andere aanpak hebben, zelfs over een andere aaibaarheidsfactor beschikken, maar tot op vandaag nog niet bewezen hebben dat ze een ander doel nastreven dan de bescherming van hun broodheren. Of die nu Danneels heten of Harpigny.
Hoewel. Hebben de bisschoppen Bonny en Harpigny onlangs niet uitvoerig uitgelegd dat ze de slachtoffers op de eerste plaats wilden stellen? We hebben toch gehoord dat ze zich willen inzetten voor slachtoffers van seksueel misbruik voor wie de feiten verjaard zijn? Als we Tertio mogen geloven hebben ze zelfs een blanco cheque getekend. Veranderde de taal van de ‘nieuwe’ bisschoppen niet zodat slachtoffers er zich zouden in herkennen? Hebben ze geen nieuwe richtlijnen uitgevaardigd waaruit moet blijken hoe ernstig ze het nemen met de opkuis binnen hun kerk?
Operatie Kelk
Het doel van Operatie Kelk is altijd geweest proberen te onderzoeken in welke mate gezagsdragers binnen de Belgische Katholieke Kerk op de hoogte waren van seksueel misbruik in hun bisdom of congregatie, en niet de nodige stappen hebben gezet om de daders aan te klagen, de slachtoffers te beschermen en het misbruik te stoppen. Het doel in dit geval, heiligt alle middelen: het bewijs leveren van ‘schuldig verzuim’.
Feit is echter, dat intussen al lang bewezen is dat de kerkelijke oversten, op welk niveau dan ook, niet de nodige inspanningen deden om ervoor te zorgen dat daders zouden worden gestraft. Laat staan dat ze zich niet langer aan kinderen zouden vergrijpen. Het rapport Deetman in Nederland is duidelijk:
Zeggen dat de kerkelijke oversten niet op de hoogte zouden zijn geweest van het seksueel misbruik, is de grootste ontkenning en kan op basis van ons onderzoek, met stelligheid worden tegengesproken.
Nederland is op dit vlak in niets anders dan België. Of toch: in Nederland heeft de Commissie Deetman dit aan de hand van archieven kunnen bewijzen. In België moeten we dat nog proberen juridisch te bewijzen. Zonder hulp van de bisschoppen en hun pitbulls, zonder commissie met onderzoeksopdracht. We hebben enkel Operatie Kelk en onderzoeksrechter De Troy. Wie zich verzet tegen de activiteiten van een onderzoeksrechter die op zoek gaat naar wat de kerk in Nederland zelf heeft afgeleverd, levert indirect het bewijs dat in België nog heel veel verborgen is en verborgen moet blijven.
200 verklaringen
De pitbull en de poedel moeten echter begrijpen dat slachtoffers ondertussen beter georganiseerd zijn. Dat ze ervoor gezorgd hebben dat het gerecht verbanden kan leggen, namen kan distilleren, schema’s kan ontwarren en vooral: systemen kan ontrafelen, die de ‘oude’ bisschoppen gebruikten om hun eigen macht te beschermen.
Elke dag worden daarvoor nieuwe bewijzen geleverd, nieuwe documenten aangedragen en nieuwe verklaringen afgelegd. “Na analyse van zo’n 200 verklaringen van slachtoffers en 87 burgerlijkepartijstellingen, hebben we het dossier van verschillende verdachte geestelijken nu opgevraagd”, zei Lieve Pellens, woordvoerster van het federaal parket gisteren.
De dialectische weg van de Nederlandse commissie Deetman werd ons in België niet gegund. De ‘oude bisschop’ en zijn pitbull zijn daarvoor verantwoordelijk. Zullen de ‘nieuwe’ bisschoppen’ en hun strijdvaardige poedel daar anders mee opgaan? Het is het woord van de bisschoppen die zich hebben aangesloten bij de Arbitragecommissie tegen het woord van de bisschoppen die zich alsnog roeren als een duivel in een wijwatervat om er toch maar voor te zorgen dat ze hun fouten niet moeten toegeven. Tussen beiden in zitten nogal wat slachtoffers gekneld.
Roel Verschueren 